Trong quá trình trưởng thành tôi đã đọc không ít những cuốn sách hay, những cuốn sách nổi tiếng, những cuốn sách về những nhân vật lịch sử truyền cảm hứng. Nhưng tôi đặc biệt ấn tượng nhất và thích nhất là cuốn “ Sống như Anh” của tác giả Trần Đình Vân. Đây là một tác phẩm đặc sắc viết về người hùng dân tộc trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc - anh Nguyễn Văn Trỗi.
Cuốn sách “Sống như anh” của tác giả Trần Đình Vân được xuất bản bởi nhà xuất bản Kim Đồng, xuất bản năm 2021 nhân dịp kỉ niệm 90 năm ngày thành lập Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh. Cuốn sách được viết dưới dạng hồi ký, kể chuyện. Với tôi, đây không chỉ là một cuốn sách, một hồi ký, một tác phẩm về một người anh hùng quả cảm truyền cảm hứng đối với bao thế hệ mà còn là thước phim lịch sử làm sống lại trang sử hào hùng của dân tộc ta trong thời kỳ đấu tranh giành độc lập của dân tộc.
Ngày 15-10-1964, chính quyền Mỹ xử bắn anh Nguyễn Văn Trỗi, chiến sĩ biệt động đã cùng các đồng đội của mình đặt mìn tại cầu Công Lý để mưu sát Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mắc Na-ma-ra. Chúng sợ dũng khí của anh Trỗi sẽ làm lan tỏa tinh thần chống Mỹ trong Nhân dân, chúng đã xử bắn anh ngay tại Khám lớn Chí Hòa, không cho bất kỳ ai được dự, ngoài một số nhà báo thân Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Thậm chí, chúng còn cho các nhà báo đối thoại với anh, chất vấn anh để viết về sự yếu sợ, hối tiếc.
Thế nhưng tính toán của chúng đã không đạt được mục đích. Chính báo chí Sài Gòn và báo nước ngoài đã mô tả khá trung thực những giây phút cuối đời của một tử tù Việt Cộng, làm rung chuyển cả thế giới.
Đúng vậy, làm sao che dấu tội ác tày trời, làm sao khuất phục chí khí của con người cách mạng. Cho đến trước khi bị xử bắn anh vẫn hô to “Đả đảo đế quốc Mỹ”! “Đả đảo Nguyễn Khánh”! Từng loạt đạn vang lên. Nhưng vang dội hơn những loạt đạn giết người đó là tiếng hô “Việt Nam muôn năm”, “Hồ Chí Minh muôn năm” từ lồng ngực chất chứa tình yêu Tổ quốc, niềm tin yêu vào cách mạng và lãnh tụ. Khí phách ấy, tình yêu chân thành ấy đã làm nao núng cả pháp trường, cảm hóa được cả những kẻ bên kia chiến tuyến.
Nhà thơ Tố Hữu đã viết lại những giây phút cuối cùng của một cuộc đời - và lại là sự mở đầu cho những bản hùng ca lịch sử: